وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ
فِي طَلَبِ الْحَوَائِجِ إِلَي اللَّهِ تَعَالَي
دعای آن حضرت به پیشگاه خدای تعالی در زمینۀ درخواست حوایج
﴿1﴾ اللَّهُمَّ
يَا مُنْتَهَى مَطْلَبِ الْحَاجَاتِ
(1) پروردگارا،
ای نهایت مطلب حاجات
﴿2﴾ وَ يَا
مَنْ عِنْدَهُ نَيْلُ الطَّلِبَاتِ
(2) و ای کسی
که رسیدن به تمام خواستهها در دست توست.
﴿3﴾ وَ
يَا مَنْ لَا يَبِيعُ نِعَمَهُ بِالْأَثْمَانِ
(3) و ای آنکه
نعمتهایش را به بها و قیمت نمیفروشد.
﴿4﴾ وَ يَا
مَنْ لَا يُكَدِّرُ عَطَايَاهُ بِالِامْتِنَانِ
(4) و ای آنکه
بخششهایش را به منّت گذاشتن، تیره و ناصاف نمیکند.
﴿5﴾ وَ
يَا مَنْ يُسْتَغْنَى بِهِ وَ لَا يُسْتَغْنَى عَنْهُ
(5) و ای آنکه
به سبب او بینیاز میشوند و از او بینیاز نمیشوند.
﴿6﴾ وَ
يَا مَنْ يُرْغَبُ إِلَيْهِ وَ لَا يُرْغَبُ عَنْهُ
(6) و ای آنکه
به او رغبت میکنند و از او روی برنتابند.
﴿7﴾ وَ
يَا مَنْ لَا تُفْنِي خَزَائِنَهُ الْمَسَائِلُ
(7) و ای آنکه
درخواستها، گنجهایش را از بین نمیبرد.
﴿8﴾ وَ
يَا مَنْ لَا تُبَدِّلُ حِكْمَتَهُ الْوَسَائِلُ
(8) و دستآویزها،
حکمتش را تغییر نمیدهد.
﴿9﴾ وَ
يَا مَنْ لَا تَنْقَطِعُ عَنْهُ حَوَائِجُ الْمُحْتَاجيِنَ
(9) و رشتۀ
حوایج نیازمندان از او قطع نمیشود.
﴿10﴾ وَ
يَا مَنْ لَا يُعَنِّيهِ دُعَاءُ الدَّاعِينَ .
(10) و دعای
دعاکنندگان او را خسته و درمانده نمیکند.
﴿11﴾ تَمَدَّحْتَ
بِالْغَنَاءِ عَنْ خَلْقِكَ وَ أَنْتَ أَهْلُ الْغِنَى عَنْهُمْ
(11) وجودت را
به بینیازی از همۀ آفریدهها ستودهای و حضرتت به بینیازی از آنها شایسته است.
﴿12﴾ وَ
نَسَبْتَهُمْ إِلَى الْفَقْرِ وَ هُمْ أَهْلُ الْفَقْرِ إِلَيْكَ .
(12) آفریدهها
را به نیازمندی نسبت دادهای و آنان هم بی چون و چرا نیازمند به تو هستند.
﴿13﴾ فَمَنْ
حَاوَلَ سَدَّ خَلَّتِهِ مِنْ عِنْدِكَ ، وَ رَامَ صَرْفَ الْفَقْرِ عَنْ نَفْسِهِ
بِكَ فَقَدْ طَلَبَ حَاجَتَهُ فِي مَظَانِّهَا ، وَ أَتَى طَلِبَتَهُ مِنْ
وَجْهِهَا .
(13) پس کسی که
ترمیم کمبود و شکاف زندگیاش را از تو بخواهد و تغییر تهیدستی و فقرش را از تو
درخواست کند، محقّقاً حاجتش را از جایگاه اصلیاش خواسته؛ و به دنبال درخواست و
خواهشش، از راه صحیح و درستش آمده.
﴿14﴾ وَ
مَنْ تَوَجَّهَ بِحَاجَتِهِ إِلَى أَحَدٍ مِنْ خَلْقِكَ أَوْ جَعَلَهُ سَبَبَ
نُجْحِهَا دُونَكَ فَقَدْ تَعَرَّضَ لِلْحِرْمَانِ ، وَ اسْتَحَقَّ مِنْ عِنْدِكَ
فَوْتَ الْاِحْسَانِ .
(14) و کسی که
برای حاجتش به یکی از آفریدههای تو رو کند یا او را به جای تو وسیلۀ رسیدن به
نیازش قرار دهد؛ محقّقاً خود را در معرض محرومیت قرار داده و سزاوار از دست رفتن
احسان تو گشته است.
﴿15﴾ اللَّهُمَّ
وَ لِي إِلَيْكَ حَاجَةٌ قَدْ قَصَّرَ عَنْهَا جُهْدِي ، وَ تَقَطَّعَتْ دُونَهَا
حِيَلِي ، وَ سَوَّلَتْ لِي نَفْسِي رَفْعَهَا إِلَى مَنْ يَرْفَعُ حَوَائِجَهُ
إِلَيْكَ ، وَ لَا يَسْتَغْنِي فِي طَلِبَاتِهِ عَنْكَ ، وَ هِيَ زَلَّةٌ مِنْ
زَلَلِ الْخَاطِئِينَ ، وَ عَثْرَةٌ مِنْ عَثَرَاتِ الْمُذْنِبِينَ .
(15) خدایا!
برای من در پیشگاه حضرتت حاجتی است که دست طاقت و توانم از دستیابی به آن کوتاه
است و رشته چارهام، بدون لطف تو بریده است و نَفْسم در نظرم چنین آراسته که رفع
نیازم را از کسی بخواهم که رفع نیازهایش را از تو میخواهد و در حاجاتش از تو بینیاز
نیست؛ این درخواست حاجت از غیر تو لغزشی است از لغزشهای خطاکاران و افتادنی است
از افتادنهای گناهکاران.
﴿16﴾ ثُمَّ
انْتَبَهْتُ بِتَذْكِيرِكَ لِي مِنْ غَفْلَتِي ، وَ نَهَضْتُ بِتَوْفِيقِكَ مِنْ
زَلَّتِي ، وَ رَجَعْتُ وَ نَكَصْتُ بِتَسْدِيدِكَ عَنْ عَثْرَتِي .
(16) آنگاه به
یادآوری تو، از خواب غفلت بیدار شدم؛ و به توفیق تو از عرصهگاه لغزشم برخاستم؛ و
به راهنمایی تو از افتادنم به وادی خطر بازگشتم؛ و از علل درافتادن به گمراهی دست
برداشتم.
﴿17﴾ وَ
قُلْتُ سُبْحَانَ رَبِّي كَيْفَ يَسْأَلُ مُحْتَاجٌ مُحْتَاجاً وَ أَنَّى يَرْغَبُ
مُعْدِمٍ اِلَي مُعْدِمٍ
(17) و گفتم:
منزّه و پاک است پروردگارم، چگونه نیازمندی از نیازمند دیگر درخواست کند و از کجا
تهیدستی به تهیدستی دیگر میل و رغبت نشان دهد؟!
﴿18﴾ فَقَصَدْتُكَ
، يَا إِلَهِي ، بِالرَّغْبَةِ ، وَ أَوْفَدْتُ عَلَيْكَ رَجَائِي بِالثِّقَةِ
بِكَ .
(18) روی این
حساب-ای خدای من- با اشتیاق و شوق آهنگ تو کردم؛ و از باب اطمینان به تو، امیدم را
به سوی حضرتت آوردم.
﴿19﴾ وَ
عَلِمْتُ أَنَّ كَثِيرَ مَا أَسْأَلُكَ يَسِيرٌ فِي وُجْدِكَ ، وَ أَنَّ خَطِيرَ
مَا أَسْتَوْهِبُكَ حَقِيرٌ فِي وُسْعِكَ ، وَ أَنَّ كَرَمَكَ لَا يَضِيقُ عَنْ
سُؤَالِ أَحَدٍ ، وَ أَنَّ يَدَكَ بِالْعَطَايَا أَعْلَى مِنْ كُلِّ يَدٍ .
(19) و دانستم
آنچه را از تو میخواهم، هر چند زیاد باشد، در کنار داراییات اندک است؛ و چیزهای
باارزشی که بخشش آن را از تو درخواست میکنم، در جنب تواناییات کوچک و بیمقدار
است؛ و دایرۀ کرم و بزرگواریات با تقاضای هیچکس تنگ نمیشود؛ و دست بخشندگیات
از هر دستی برتر است.
﴿20﴾ اللَّهُمَّ
فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ احْمِلْنِي بِكَرَمِكَ عَلَى التَّفَضُّلِ
، وَ لَا تَحْمِلْنِي بِعَدْلِكَ عَلَى الِاسْتِحْقَاقِ ، فَمَا أَنَا بِأَوَّلِ
رَاغِبٍ رَغِبَ إِلَيْكَ فَأَعْطَيْتَهُ وَ هُوَ يَسْتَحِقُّ الْمَنْعَ ، وَ لَا
بِأَوَّلِ سَائِلٍ سَأَلَكَ فَأَفْضَلْتَ عَلَيْهِ وَ هُوَ يَسْتَوْجِبُ
الْحِرْمَانَ .
(20) خدایا! بر
محمّد و آلش درود فرست و مرا به کرم و بزرگواریات بر دست یافتن به احسانت یاری ده
و از باب عدالتت بر کیفری که سزاوار آنم دچار مکن؛ من اوّلین رغبت کنندهای نیستم
که به حضرتت رو آورده، پس به او عطا کردهای و حال آنکه سزاوار ممنوع شدن از
عطایت بوده؛ و اولین خواهندهای نیستم که از تو درخواست حاجت کرده و تو بر او
احسان کردهای در حالی که مستحق محرومیت از احسان تو بوده است.
﴿21﴾ اللَّهُمَّ
صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ كُنْ لِدُعَائِي مُجِيباً ، وَ مِنْ نِدَائِي
قَرِيباً ، وَ لِتَضَرُّعِي رَاحِماً ، وَ لِصَوْتِي سَامِعاً .
(21) خدایا! بر
محمّد و آلش درود فرست و مستجاب کنندۀ دعایم باش و به ندایم توجه کن و به زاریم
رحمت آر و صدایم را شنوا باش،
﴿22﴾ وَ
لَا تَقْطَعْ رَجَائِي عَنْكَ ، وَ لَا تَبُتَّ سَبَبِي مِنْكَ ، وَ لَا
تُوَجِّهْنِي فِي حَاجَتِي هَذِهِ وَ غَيْرِهَا إِلَى سِوَاكَ
(22) و امیدم را
از حضرتت قطع مکن و دستآویز مرا از خود جدا مساز و در این حاجتم و دیگر حوایجم،
مرا به سوی غیر خودت روانه مکن.
﴿23﴾ وَ
تَوَلَّنِي بِنُجْحِ طَلِبَتِي وَ قَضَاءِ حَاجَتِي وَ نَيْلِ سُؤْلِي قَبْلَ
زَوَالِي عَنْ مَوْقِفِي هَذَا بِتَيْسِيرِكَ لِيَ الْعَسِيرَ وَ حُسْنِ
تَقْدِيرِكَ لِي فِي جَمِيعِ الْأُمُورِ
(23) و با
برآورده شدن تقاضایم و روا شدن حاجتم و رسیدن به مطلبم؛ پیش از برخاستن از جایم و
با آسان ساختن مشکلم و با سرنوشت خوبی که در تمام امور برایم رقم میزنی، کارساز
من باش.
﴿24﴾ وَ
صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ صَلَاةً دَائِمَةً نَامِيَةً لَا انْقِطَاعَ
لِأَبَدِهَا وَ لَا مُنْتَهَى لِأَمَدِهَا ، وَ اجْعَلْ ذَلِكَ عَوْناً لِي وَ
سَبَباً لِنَجَاحِ طَلِبَتِي ، اِنَّكَ وَاسِعٌ كَرِيمٌ .
(24) و بر محمّد
و آلش درود فرست؛ درودی همیشگی و ابدی که برای مدّتش انقطاعی و برای زمانش پایانی
نباشد؛ این درود را برایم مدد و جهت برآورده شدن حاجتم، سبب قرار ده؛ همانا تو
بزرگ و گسترده و کریمی.
﴿25﴾ وَ مِنْ
حَاجَتِي يَا رَبِّ كَذَا وَ كَذَا . (تَذْكُرُ حَاجَتَكَ ثُمَّ تَسْجُدُ وَ
تَقُولُ فِي سُجُودِكَ) فَضْلُكَ آنَسَنِي ، وَ إِحْسَانُكَ دَلَّنِي ،
فَأَسْأَلُكَ بِكَ وَ بِمُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، صَلَوَاتُكَ وَ عَلَيْهِمْ أَن لَا
تَرُدَّنُِي خَائِباً .
(25) و [ای
پروردگارم!] از جمله درخواستهایم چنین و چنان است: [تقاضایت را میگویی، سپس سر
به سجده میگذاری و در سجده میگویی:] عطا و بخششت به من آرامش میدهد و احسانت
راهنماییام میکند؛ و به حقّ خودت و به حقّ محمّد و آلش -که درودت بر آنان باد-
از تو میخواهم که مرا از پیشگاهت ناامید برنگردانی.